Leaky gut bij hittestress

Wat is een leaky gut?

Een leaky gut of lekkende darm ontstaat vaak bij heet weer. Bij de afbraak van ruwvoeders als gras- en snijmaissilage, die veel ruwe celstof bevatten, komt veel warmte vrij. Omdat een koe maar zeer beperkt via zweten haar warmte kwijt kan, zal ze minder ruwvoer opnemen. Dat betekent ook dat ze minder hoeft te herkauwen, waardoor er minder natriumbicarbonaathoudend speeksel in de pens komt.

Als een koe dan wel haar krachtvoer uit het voerstation, de melkstal of de robot blijft opnemen, ontstaat er een verhoogde kans op pensverzuring. Hierdoor kunnen er giftige stoffen, zogenaamde lipopolysaccharides (LPS), worden gevormd, die in de darm terechtkomen.

Doordat het lichaam van de koe er alles aan wil doen om de warmte optimaal kwijt te kunnen, wordt er meer bloed dan normaal naar de huid gestuurd. De darmwand bevat dan minder bloed dan normaal en hierdoor sluiten de ‘tight junctions’ de darmwand niet meer goed af. Ongewenste stoffen kunnen dan vanuit de darm de bloedbaan bereiken.

Wat zijn de gevolgen van een leaky gut?

Lipopolysaccharides zijn bestanddelen van de celwanden van gramnegatieve bacteriën, die vrijkomen bij sterfte van deze bacteriën in de pens door pensverzuring. Dit zijn toxische stoffen die bij een verzuurde en aangetaste dikke darm in het bloed kunnen komen en allerlei inwendige ontstekingen kunnen veroorzaken en koeien echt ziek kunnen maken. Deze koeien hebben dan vaak ook koorts. Vooral LPS afkomstig van E. coli, die ook altijd in de pens aanwezig is, is nog schadelijker dan LPS afkomstig van andere bacteriën.

Zodra LPS in het bloed komt, wordt het immuunsysteem geactiveerd. Dit kost veel glucose, die dan niet meer voor de melkproductie aangewend kan worden. Het immuunsysteem kan het probleem, een lekkende darm door een foutieve voeding, helaas niet oplossen en blijft continu glucose vragen. Dit kost melkproductie en kan gezondheidsschade veroorzaken.

Pensverzuring voorkomen

Hij hitte is het belangrijk dat er geen pensverzuring ontstaat. Het bijvoeren van een bufferend mengsel om de PH in de pens op het juiste niveau te houden is dan belangrijk. Daarnaast is het zaak dat we de koeien zo goed mogelijk aan het (ruwvoer) vreten proberen te houden. Dat kan door te zorgen voor fris en smakelijk voer, zonder broei of schimmel, goede ventilatie of andere vormen van koeling en vooral aanbod van voldoende schoon en fris drinkwater.

‘Koude energiebron’

Om de negatieve energiebalans door de verlaagde ruwvoeropname te compenseren kan pensbestendig vet aan het rantsoen worden toegevoegd. Bergafat F100 met een hoog aandeel C16:0-vetzuur, wordt ook wel de ‘koude energiebron’ genoemd, omdat er bij de afbraak praktisch geen warmte vrijkomt.

Diamond V voor extra veiligheid

Daarnaast kan extra veiligheid in rantsoenen worden ingebouwd door het opnemen van Diamond V in het rantsoen. Het stimuleren van de groei en activiteit van specifieke groepen pestbacteriën wordt gezien als het belangrijkste werkingsmechanisme van Diamond V-gistcultuur.

Onderzoekers in de Verenigde Staten (Wiedmeier et al., 1987; Harrison et al.,1988) rapporteren een toename van het aantal vezelverterende pensbacteriën wanneer koeien worden gevoerd met Diamond V-gistcultuur. Dit resulteert in een verbeterde afbraak van het aandeel vezels in het rantsoen. Tevens zorgt Diamond V voor meer melkzuur-verbruikende pensbacteriën, die melkzuur omzetten in propionzuur (Callaway en Martin, 1997). Melkzuur is de belangrijkste oorzaak van pensverzuring en hoe sneller dit wordt omgezet in propionzuur, des te gezonder blijft de pens functioneren.

Allen en Ying (2012) rapporteren dat het toevoegen van Diamond V zorgt voor een verhoogde zetmeelvertering op pensniveau bij koeien met een normale voeropname (< 26 kg/dag), terwijl de zetmeelvertering wordt verlaagd bij koeien met een hoge voeropname (> 26kg/dag). Deze verlaging kan helpen om het pensmilieu te stabiliseren wanneer er veel zetmeel wordt gevoerd om een hoge melkproductie te realiseren.

Meer informatie over leaky gut?

Voor meer informatie over leaky gut en de invloed van het rantsoen, kunt u vrijblijvend contact opnemen met Speerstra Feed Ingredients via 0514-569001 of mail@speerstra.com