Rundvee
29 januari 2021
Eiwit is duur, maar wat moeten we dan doen als we op voerkosten willen besparen? We kunnen een vervangend product nemen voor sojaschroot, maar als we daar meer van moeten voeren voor hetzelfde effect, dan schieten we daar misschien ook niet alles mee op. Hoe gaan we bepalen of we geen appels met peren vergelijken. Speerstra heeft een programma gemaakt die snel inzicht kan geven. Het voordeel of nadeel is hieronder berekend voor 100 koeien voor de duur van 2 maanden. We hebben de producten kloppend gemaakt voor DVE en OEB en alleen gekeken naar eiwit. Rode vakken betekent geen voordeel per koe per dag, groene vakken geven voordeel aan.
We hebben wat voor u gerekend:
We zijn uitgegaan van de onderstaande grondstofprijzen:
In het eerste voorbeeld berekenen we de vervanging van 1 kg sojaschroot door aardappeleiwit. Dit is een geconcentreerde zeer hoogwaardige eiwitbron. Om op dezelfde OEB uit te komen, voegen we NitroShure (langzaam vrijkomend ureum met een hoge benutting) toe. Bij de huidige prijsstelling levert dit niet direct een voordeel op, zoals hieronder in de tabel is te zien.
Een andere optie is sojaschroot vervangen door raapzaadschroot. Als we dat goed willen omzetten, moeten we voor 1 kg sojaschroot, 1,7 kg raapzaadschroot verstrekken om dezelfde hoeveelheid DVE te voeren. Een koe kan uiteindelijk alleen iets met DVE (darm verteerbaar eiwit). We voeren dan wel meer ruw eiwit en OEB. Soja vervangen door raap is zowel voedertechnisch als prijstechnisch daarom ook niet direct een voordelige optie.
Sojaschroot vervangen door pensbestendig gemaakte raapzaadschroot is een mogelijk beter alternatief, alleen hebben we dan minder OEB oftewel onbestendig eiwit ten opzichte van sojaschroot. Dit zou eventueel aangevuld kunnen worden met een kleine hoeveelheid NitroShure. Dit is een optie die een veehouder voordeel kan opleveren
Bij de volgende optie hebben we sojaschroot vervangen door bestendige Soja en het product weer met NitroShure aangevuld om op dezelfde OEB waarde als soja uit te komen. Ook dit is een manier dat voordeel op kan leveren als op deze wijze sojaschroot wordt vervangen.
Wordt er een rantsoen gevoerd, waarin de DVE-voorziening goed is, maar er alleen een tekort is aan penseiwit (OEB) dan is aanvulling met alleen NitroShure een prijstechnisch interessante oplossing.
Ureum voeren kan op twee manieren. Veel mensen hebben wel eens gewoon voeder- ureum gevoerd, met soms wisselende resultaten. Dat wordt veroorzaakt door het feit, dat voederureum zeer snel werkt. Binnen 2 uur is het in de pens verdwenen. Dat betekent, dat een koe elke twee uur aan het voerhek moet staan, om de gehele dag voldoende stikstof in de pens ter beschikking te hebben. We weten dat koeien, als het goed gaat en het voer vaak genoeg wordt aangeschoven, per dag een keer of negen vreten. Daarom is het beter om Slow release ureum (NitroShure) te gebruiken, omdat deze is gecoat en 8 uur lang stikstof levert in de pens. Veel mensen vergeten dat er in een graskuil ook veel snelle stikstof zit in de vorm van ammoniak en nitraat. Dat is ook de reden dat resultaten met gewoon voederureum er vaak niet uit komen. De gehele dag voldoende stikstof in de pens geeft een betere celwandvertering wat te zien is aan beter verteerde mest. Bij een te lage OEB of een tekort aan penseiwit is het bijvoeren van NitroShure dus een zeer interessante optie.
Als laatste is er nog een andere, ook interessante mogelijkheid, die ervoor zorgt dat de pens efficiënter met het voereiwit om gaat. In de pens zijn bepaalde bacteriën actief, de zogenaamde H.A.P. bacteriën, die eiwitten snel willen afbreken. Dit geeft verlies in de vorm van ureum. Met bepaalde etherische oliën, zoals in het product ProtiSpar, kunnen we de activiteit van deze bacteriën vertragen, zodat het eiwit rustiger vrij komt en de benutting omhoog gaat. Uit meerdere proeven op 20 bedrijven is aangetoond, dat door het voeren van 20 gram van dit product, een halve kilo sojaschroot weggelaten kan worden uit het rantsoen, zonder dat de koeien minder melk of melkeiwit produceren. Dit product opnemen in krachtvoer of in een mineraalmengsel levert niet alleen een eiwitbesparing op, maar geeft ook een betere eiwitbenutting op een bedrijf. Dat laatste zal in de Kringloopwijzer of mestboekhouding tot uiting komen. Op sommige bedrijven kan dat betekenen dat er minder mest afgevoerd hoeft te worden. Dit voordeel is nog niet in onderstaande berekening meegenomen. ProtiSpar kan maximaal een halve kilo sojaschroot vervangen en is dus niet alleen een interessant product bij duur voereiwit, maar eigenlijk in alle rantsoenen.
Ook op bedrijven die te kampen hebben met een te hoog melkureum, kan ProtiSpar worden ingezet. Vaak zien we dan een daling van 2 à 3 punten melkureum, vooral in combinatie met nattere graskuilen.
