Rundvee
26 januari 2024
De melkveehouderij in Nederland kan vooruit met behulp van innovaties uit het buitenland. Zoveel werd duidelijk tijdens een studieochtend waarin verschillende voeradditieven uit het portfolio van Speerstra Feed Ingredients voor het voetlicht werden gebracht.
Het formuleren van een melkveerantsoen gebeurt in Nederland vaak op basis van het VEM/DVE-systeem. Het Amerikaanse Cornell Net Carbohydrate and Protein System (CNCPS-model) zorgt echter voor een betere voorspelling van de melkproductie, constateert dierenarts Bertjan Westerlaan tijdens een studieochtend van Speerstra Feed Ingredients.
Het model gaat uit van afbraaksnelheid, verteerbaarheid en passagesnelheid. “De afbraaksnelheid is een kenmerk van het voer en de passagesnelheid is een eigenschap van het dier”, legt Westerlaan uit. Het model berekent de metaboliseerbare energie en het metaboliseerbaar (pensbestendig en microbieel) eiwit in het rantsoen, met een sterke focus op penswerking, vertering en stofwisseling.
Betere voorspelling met CNCPS
“CNCPS zorgt voor een betere voorspelling van melkproductie dan het Nederlandse VEM/DVE, omdat het meer inzicht geeft in pensfermentatie”, zegt Westerlaan. Modellen zoals CNCPS, maar ook het VEM/DVE-systeem, gaan er wel vanuit dat de koeien altijd de beschikking hebben over voer, water en een schone en droge omgeving, benadrukt Westerlaan. “In het Cornell-systeem zitten wel correcties voor omgevingstemperatuur, luchtvochtigheid, windsnelheid en huisvestingsfactoren verwerkt, maar dit is niet altijd voldoende voor een correcte voorspelling”, waarschuwt hij.
“Stress, subklinische of klinische metabole aandoeningen en klauwproblemen kunnen leiden tot een rantsoenformulering die geen recht doet aan de actuele gezondheids- en welzijnsstatus van de veestapel. Het blijft dus belangrijk om daar alert op te zijn en altijd de gezondheid, de melkproductie, de mestconsistentie en het gedrag van de koeien te blijven monitoren”, besluit Westerlaan.
Hogere energiebehoefte dekken met voeradditieven
Rondom afkalven en bij het op gang komen van de lactatie krijgen vrijwel alle hoogproductieve melkkoeien te maken met een negatieve energiebalans. “De koe heeft dan een hoge energiebehoefte, die moeilijk kan worden gedekt vanuit het rantsoen. Als de glucosebehoefte van de koe niet wordt gedekt, dan kan dit leiden tot een lagere melkgift, gewichtsverlies, lebmaagdraaiing, een suboptimale leverfunctie, ketose, ontstekingen en verminderde vruchtbaarheid. Een pensbestendige suiker kan dit tekort aanvullen”, vertelt Corinna Brock van Berg & Schmidt.
Speerstra heeft een pensbestendige glucosebron – LipoAktiv Glu 60 – in het assortiment. Onderzoek laat zien dat toepassing van dit voeradditief in de transitiefase leidt tot minder gevallen van subklinische ketose en een verbeterde immuunfunctie, melkproductie en reproductieresultaten.
Maximale uit rantsoen halen
Een cocktail van verteringsenzymen kan ervoor zorgen dat de koe de rantsoencomponenten beter benut, zegt Ben Helm van AB Agri. Een voorbeeld hiervan is OptiPartum-C+. Alfa-amylase en beta-glucanase ondersteunen de afbraak van zetmeel- en vezelfracties. Dit is een product op basis van de natuurlijke enzymwerking in granen.
Toediening van de enzymcocktail rondom afkalven helpt de koe om het maximale uit haar rantsoen te halen en de melkproductie snel op gang te krijgen. “OptiPartum-C+ is effectief in TMR-rantsoenen met meer dan 20 procent zetmeel; we zien dan een hogere melkgift en een hogere melkvetopbrengst”, legt Helm uit.
“Ook in de mest zien we minder onverteerde rantsoenelementen terug, wat laat zien dat de afbraak in het maagdarmkanaal daadwerkelijk is toegenomen.”
Meerdere voordelen gefermenteerde gist
Speerstra heeft al vele jaren Diamond-V in het assortiment, een fermentatieproduct van de gist Saccharomyces cerevisiae, speciaal ontwikkeld voor toepassing in diervoeders. Deze gistcultuur bestaat uit de gist zelf, de voedingsbodem waarop de gisten groeien en de metabolieten die de gisten produceren. Het gistproduct wordt inmiddels al 80 jaar ingezet voor bevordering van pensfermentatie en melkproductie, maar blijkt ook de weerstand van melkvee te verhogen.
Sander van Zijderveld van Cargill vertelt dat dit in 2015 heeft geleid tot de introductie van het voeradditief Nutritek, met extra focus op immuniteit. “Het product bevordert de fermentatieprocessen in de pens en ondersteunt het immuunsysteem en de darmgezondheid”, legt hij uit. Diverse proeven die sinds 2015 zijn uitgevoerd bevestigen dit. Toepassing van Nutritek verhoogt de melkproductie, ondersteunt de leverfunctie, vermindert ontstekingsreacties en zorgt voor een lager celgetal in de melk. “De effectiviteit is gebaseerd op het indirect besparen van energie (glucose – red.)”, aldus Van Zijderveld.
